Ta rrokë mendimin shkencor bashkëkohor në dialektikën e tij dhe të tregojë kësisoj risinë e tij thelbësore, ky është qëllimi filozofik i këtij libri të vogël. Çka na ka bërë përshtypje në vështrim të parë është se uniteti i shkencës, i përmendur aq shpesh, nuk i përgjigjej kurrsesi një gjendjeje të qëndrueshme. Rrjedhimisht, ishte e rrezikshme të postulohej një epistemologji e unifikuar. Jo vetëm që në historinë e shkencës shfaqet një ritmikë alternuese atomizmi dhe energjetike, realizmi dhe pozitivizmi, jovazhdimësie dhe vazhdimësie, racionalizmi dhe empirizmi, jo vetëm që psikologjia e dijetarit, në përpjekjen e saj të përditshme, luhatet mes identitetit të ligjeve dhe diversitetit të sendeve, por, gjithashtu, mendimi shkencor ndahet në çdo lloj teme, parimisht dhe faktikisht. Prandaj, nuk e kemi pasur aspak të vështirë të ndërtonim kapitujt që e ilustrojnë këtë dikotomi. Madje, mund të arrijmë të copëzojmë dhe, atëherë, Realiteti shkencor, në çdonjërën prej karakteristikave të tij, na shfaqet si pikë takimi mes dy këndvështrimeve filozofike, në të cilën korrigjimit empirik i bashkohet gjithherë saktësimi teorik; në këtë mënyrë, një trup kimik del i pastër duke u përcaktuar funksioni i tij kimik; pikërisht në atë masë që ky funksion është i qartë, edhe trupi i karakterizuar prej tij është i pastër.A i shtron një problem metafizik shpirtit të sintezës kjo dialektikë që përcillet nga fenomeni shkencor? Ja një çështje që nuk kemi mundur ta zgjidhim siç duhet. Natyrisht, për të gjitha çështjet që diskutohen, kemi dëftuar kushtet e sintezës çdo herë që pajtimi, qoftë eksperimental, qoftë teorik, dukej i mundshëm. Por ky pajtim gjithherë na dukej si kompromis. Për më tepër, dhe kjo është për në çështja thelbësore, ky pajtim nuk e zhbën dualizmin e ngërthyer në historinë e shkencës, në çdo zhvillim pedagogjik, në vetë mendimin. Dualitetet e dukjes në fenomenin e drejtpërdrejtë edhe mund të zhbëhen: do t'u vishej nuancave kalimtare, iluzioneve të çastit, gjë që bie ndesh me identitetin e fenomenit. Nuk mund të jetë e njëjta gjë kur gjurmën e këtij ambiguiteti e hasim në fenomenin shkencor. Në këtë çështje do të propozojmë njëfarë pedagogjie të ambiguitetit për t'i dhënë frymës shkencore epshmërinë që nevojitet për të kuptuar doktrinat e reja. Kësisoj, mendojmë se në filozofinë shkencore bashkëkohore duhen futur parime epistemologjike vërtet të reja. E tillë do të ishte, për shembull, ideja se veçoritë komplementare duhen përfshirë në thelbin e qenies, në kundërshtim rrënjësor me atë pandehmë të heshtur se qenia është gjithmonë shenjë e unitetit. Faktikisht, nëse qenia në vetvete është një fillesë që i përcillet frymës - njëlloj sikurse një pikë materiale hyn në marrëdhënie me hapësirën nëpërmjet një fushe veprimi, ajo nuk mund të jetë simboli i një uniteti. Prandaj, do të ishte e përshtatshme të krijohej një ontologji e komplementares, jo rreptësisht didaktike sa metafizika e kontradiktores.

Lista e librave të autorit Gaston Bachelard

FRYMA E RE SHKENCORE

FRYMA E RE SHKENCORE