Një vëllim me tregime të Kasem Trebeshinës, shkruar në kohë të ndryshme, ku spikasin ato të shkruara gjatë komunizmit

A deep exploration of the paths taken throughout history, 'Shtigjet e shekujve' delves into the experiences of the people of Kosovo and the broader Balkans. It weaves together historical narrative with literary artistry to highlight the region's cultural and historical significance.

Shtigjet e shekujve

Duhet ta shkruash një poemë për Kosovën? Këtë e kanë bërë shumë prej mjeshtrave të letrave shqipe dhe këtë gjë bëri edhe Kasem Trebeshina, duke ia dedikuar këto vargje Kosovës, UÇK-së, dëshmorëve dhe miqve të tij. Këtu gjendet dhimbja, kryeneçësia, vitaliteti dhe drithërima e ekzistencës kosovare...

A collection of heartfelt poems dedicated to the land and people of Kosovo, reflecting on their history, struggles, and resilience. Kasem Trebeshina captures the essence of Kosovo's spirit and the beauty of its landscapes through rich, emotive verses.

Kenge per Kosoven

“Mekami” i kundërvihet mitit të realizimit socialist që e nxjerr figurën e Skënderbeut si qëndresën më të fortë të popullit shqiptar, nga i cili duhet të frymëzoheshim edhe ne që u rezistonim të gjitha sulmeve të borgjezëve, revizionistëve, social-imperialistëve...

'Mekami' by Kasem Trebeshina is a complex and introspective novel that explores themes of identity, culture, and historical memory. The protagonist embarks on a journey of self-discovery, reflecting on the past and its impact on personal and collective identity.

Mekami

Është një libër që rrok gjithë jetën me dukuritë e saj, saqë përftohet bindja se kemi të bëjmë me një rrëfim të dendur, me një rrëfim që manifeston frymën jetësore tragjike, komike, ironike dhe vitale. Kjo është shtresa aksiologjike rrëfimit e cila e koncepton fëmijërinë si stina e kaltër, e vetmja fazë e lumturisë njerëzore, që në vetvete shënon një përmasë tjetër të qenies njerëzore

'Stina e stineve' (The Season of Seasons) by Kasem Trebeshina is a poetic and philosophical exploration of life's cyclical nature. Through the metaphor of changing seasons, the author reflects on the passage of time, the inevitability of change, and the human experience of growth and decay.

Stina e stineve

ME PERTEJ KOHERAVE

TREGTARI I SKELETEVE

ODIN MONDVALSEN

Kjo novelë e shkruar në vitin 1955 - 1956, nuk mund të mos tërheqë vëmendjen dhe për një analizë filologjike. Ajo merr jetë pikërisht 2-3 vjet pas "promemories" që shkrimtari i dërgon të parit të shtetit. Pra, guximi politik i intelektualit shkon më tej me guximin artistik të shkrimtarit. Dhe siç dihet guximi në art është një pjesë e rëndësishme e talentit të madh. Në një sfond shoqëror politik të molepsur nga fryma dhe angështia e diktaturës vendoset protagonist kryesor një i sëmuri psikik, duke u bërë një nga personazhet e rralla dhe originale të prozës shqiptare. Por mjedisi ku zhvillohen ngjarjet bëhet më intrigues, sepse ato zhvillohen jo në një spital psikik të zakonshëm, por në një spital burgu.
Personazhi kryesor i kësaj novele, Odin Mondvalsen është prej shumë vitesh i mbyllur në një spital psikiatrik. Ai i ka humbur të gjitha lidhjet me realitetin, dhe një nga pasojat e sëmundjes së tij është mania se origjina e tij rrjedh nga: Po, zotni, jam danez, ngaqë gjyshi im ka qenë italian dhe u martua me një franceze, ndërsa nëna e Odinit u martua me një danez. Deri këtu nuk ka asnjë dyshim se Odin Mondvalsen (emri që ai i ka vënë vetvetes), nuk është njeri normal dhe arsyetimi i tij të bën për të qeshur. Por figura e tij vjen e bëhet shumë komplekse, kur al shfaq arsyetime dhe mendime që ia kalojnë dhe një njeriu normal. Në çdo situatë ai ngërthen të vërteta tronditëse si, fjala bie, se çmendina, sido që të jetë, ësbtë më mirë se kampet e përqëndrimit.
Po cili është krimi që ka bërë ai? Lexuesi do ta dijë me çdo kusht dhe autori me çdo kusht nuk do ta thotë, sepse fajësimi për "krimin politlk" ishte aq i rëndomtë aso kohe sa dhe një i sëmurë mendor si Mondvalseni nuk mund të kishte ndonjë imunitet mbrojtës. Mendja e ngatërruar e personazhit të vet e ndihmon autorin të shfaqë mendime dhe arsyetime filozofike për gjithçka, sepse vetëm një i sëmurë mendor nuk ka frikë nëse po thotë fjalë të mençura apo budallallëqe. Vetëm një njeri naiv dhe i sinqertë si një fëmijë që nuk e di ç'është rreziku mund të guxojë të flasë hapur para hetuesve, gjykatësve, njerëzve të policisë sekrete gjëra që askush nuk do guxonte as t'i mendonte. Autori e shfrytëzon aq shumë trurin e sëmurë të personazhit të vet duke trajtuar probleme esenciale të asaj kohe, si shpërfytyrimi i njeriut në diktaturë, figura e diktatorit, çështja e pronës kolektive, lufta e klasave, shtypja e intelektualit dhe mbizotërimi i të gjltha veseve që lindin nga një diktaturë çnjerëzore: Bota është zvogëluar fare dhe është mbushur me madhërinë e atyre që kërkojnë ta varrosin madhërinë dhe nga dëshira për lavdi e atyre që ngërdheshjet e majmunëve i marrin per fillimin e qytetërimit të njerëzimit.

Odin Mondvalsen Trimestrale Shqiptare 2

Kjo është historia e jetës sime. Vazhdimin e saj do ta gjeni në shkrimet e mia, se që nga viti 1955, e lashë pikturën mënjanë dhe u mora tërësisht me letërsi... Tashti, si çdo njeri tjetër në Shqipëri, edhe unë jam i dënuar me burgim të përjetshëm. Që me rrezen e parë të agimit dhe gjer në muzg të gjithë jemi të detyruar të shohim vetëm bunkerët e kotë, piramidat dhe sfinkset e Enver Hoxhës... 
Dhe askush nuk mund ta parashikojë dot fundin e kësaj mbretërie të terrorizmit absolut, sepse Shqipëria është një vend i humbur, sepse shqiptarët janë një popull i humbur, pa një shtresë të vërtetë udhëheqëse, të dënuar të enden përjetësisht në një rreth të mbyllur...

Tashti, para lamtumirës, dua t'ju kujtoj se e gjithë kjo që na duket se e shikojmë është sa e madhërishme, aq edhe e tmerrshme!... Ju mos e bëni më të padurueshme, gjer në shkatërrim!... Dhe mos harroni!... Diktaturat nuk i kemi lënë pas!...

Diktaturat më të tmerrshme, të ngarkuara edhe me shkencë, do t'i keni përpara!... Mendohuni mirë... Për të mirën tuaj dhe të atyre që do të vijnë!... Lamtumirë!...

Nje Dite Ne Naten Pa Fund

"Novela "Fshati mbi shtatë kodrina" është ndoshta më e ngulitura në traditën shqiptare, sidomos të rrëfimit popullor. Njëkohësisht ajo është e mbarsur me elementin e absurdit dhe të dyshimit të vazhdueshëm mbi të vërtetat e botës "reale". Në letërsinë tonë të shkruar ky lloj konceptimi, që autori e quan "realizëm simbolik", ka për fqinj ndoshta vetëm tregimet me kukudhë e me ëngjëj të Mitrush Kutelit.".

Fshati Mbi Shtate Kodrina

Homo dramatikusi i Kasëm Trebeshinës përjeton rënie në nivelet më të ulëta të nënshtrimit dhe të prostituimit fizik e shpirtëror, por edhe ngritje në nivelet më sublime të heroit me guxim mbinjerëzor kur e mund frikën nga vdekja, që ishte instrument efikas i terrorit në kohën e diktaturës.

Lista e librave të autorit Kasem Trebeshina

Shtigjet e shekujve

Kenge per Kosoven

Mekami

Stina e stineve

ME PERTEJ KOHERAVE

TREGTARI I SKELETEVE

ODIN MONDVALSEN

Odin Mondvalsen Trimestrale Shqiptare 2

Nje Dite Ne Naten Pa Fund

Fshati Mbi Shtate Kodrina

Historia E Atyre Qe S'jane

Shtigjet e shekujve

Kenge per Kosoven

Mekami

Stina e stineve

ME PERTEJ KOHERAVE

TREGTARI I SKELETEVE

ODIN MONDVALSEN

Odin Mondvalsen Trimestrale Shqiptare 2

Nje Dite Ne Naten Pa Fund

Fshati Mbi Shtate Kodrina

Historia E Atyre Qe S'jane