Romani "Shtatë dritaret" është një rrëfim për familjen e autorit i konceptuar jo në mënyrë kronologjike, por në mënyrë psiko retrospektive, duke marrë si caqe të botës tri prerje të rëndësishme të kujtesës emocionale: fëmijërinë, vdekjen e parakohshme të babait dhe të tashmen si udhëkryq. Nëpërmjet "gurëve kilometrikë të kujtesës. autori njëherësh skicon fizionomitë shpirtërore të epokave përkatëse nëpërmjet vetes e familjarëve të tij, duke i parë si objekte e subjekte të shoqërisë shqiptare në kuptimin më të gjerë të fjalës, me dramaticitetin e tyre, me tiparet individuale, me kthesat e befasishme të fatit në një vend politikisht eksperimental dhe aventuresk, ku liria, dinjiteti, idealet dhe shpresat zhvlerësohen, thyhen, nëpërkëmben. Mënyra e të rrëfyerit afron dhe njëson lexuesin me personazhet dhe përjetimet e tyre, duke zbuluar më shumë sesa një sagë familjare: peizazhin shqiptar ndërmjet dy shekujve të fundit.

SHTATE DRITARET

…  “800 hapa larg Venerës” është rrëfim i jetës së Kristoforit nëpërmjet shpirtit të tij, pas vdekjes së parakohëshme. Shpirti ndahet nga trupi i tij dhe nis jetë të re në natyrë, nëpër shkurre, shtylla, pemë. Shtegëtimi i shpirtit është rikujtim elegjiak, sarkastik i jetës tokësore që ka pasur Kristofori: historitë e tij të trishta në kuadër të jetës së dikurshme sociale e familjare. Në pyll, shpirti i Kristoforit gjen trupin e një vajze të re, vrarë nga dikush, ai qëndron pranë trupit të vajzës për ta pritur shpirtin e saj derisa të dalë në sipërfaqe, për t’u shoqëruar më të, për t’u bashkuar në miqësi, në dashuri. Ndërkohë malli për dy djemtë e tij e kthen në qytet, sa për t’i parë. Kështu ai dyzohet, ngatërron shenjat e rrugës së tij të kthimit. “800 hapa larg Venerës” është rrëfim prekës, meditim i fuqishëm për jetën, humor i zi për dashurinë, për erosin, për vdekjen dhe përjetësinë.

800 Hapa Larg Veneres

“Dead End” është histori dashurie midis dy të rinjve, studentë nga fillimi i viteve nëntëdhjetë, kur në Tiranë dhe në Shqipërinë e pllakosur nga kriza e gjithanshme ideologjike, morale e shpirtërore, po ndodhin ndryshime të thella – secili po ekspozohet në përmasat e tij reale, të mjerueshme. Viktimë e parë e këtij zgjimi ndërgjegjësues janë të rinjtë e të rejat, studentët shqiptarë të kohës të cilët, në pak muaj e vite kaosi biblik, pësojnë metamorfozën groteske: nga shpresa e një vendi bëhen mjerimi i tij dhe i vetvetes. Roman dashurie e zhgënjimesh rinore, shkruar me nota të ndjera lirike dhe humor të zi, ku pafajësia rinore, ankthi dashuror, etja për shpëtim nga ferri i ri social-kulturor, ndërthuren mjeshtërisht duke krijuar dhe duke rrënuar utopitë autentike të një tjetër brezi të rinjsh e të rejash, humbur pa adresë dhe shfytyruar keq nëpër rrugët pa krye të historisë sonë moderne.

Dead End

Romani i ri i Virion Graçit, “Litari dhe lamtumira”, përtypet më vështirësi, sepse fatet e individit dhe fataliteti i shkrimtarit nuk arrijnë të shpëtojnë jetën e një personazhi nga duart e politikës, dhunës shtetërore… historia që rrëfen në retro dhe sot makthet dhe shqetësimet të vështruar nga provincat, si mentaliteti dhe mendësia vazhdon të na mbajë të izoluar si shoqëri. Ironia goditëse dhe surealizmi zbulojnë dhe dëshmojnë deformimin e qenies pas rënies së diktaturës. Më poshtë botojmë një fragment nga romani, fundi fatal i Adelës dhe Fitimit në burg Pas vdekjes së nënës së Fitimit, me gjithë largimin e rrufeshëm të atyre pak njerëzve që patën ardhur, Adela nuk e ka ndjesinë e vetmisë. Shtëpia e boshatisur ngjan e madhe, e ngrohtë, pëshpëritëse. Ditën mendon me frikë se nata që po vjen do të jetë e tmerrshme, me hije, me zëra të ngjirur dhe zhurma të dyshimta. Në fakt, jo. Që në muzg e vë kokën në nënkresë si e vdekur dhe ashtu e gjen mëngjesi. Në gjumë i duket se qesh dhe loz. I duket se është e vogël, i ngjan se është pranë motrës së saj më të madhe, Viosës. I ngjan se motra nuk ka përfunduar poshtë digës së rezervuarit vaditës… gjasme e rrëzuar aksidentalisht.

Lista e librave të autorit Virion Graci

SHTATE DRITARET

800 Hapa Larg Veneres

Dead End

Litari Dhe Lamtumira

SHTATE DRITARET

800 Hapa Larg Veneres

Dead End

Litari Dhe Lamtumira